Artikelen
Lees hier actuele achtergrondartikelen, interviews en columns over de uitgaven van ons filosofiefonds en leer de mensen achter onze boeken kennen.
Habermas en het publieke domein
Vertaler Leon Pijnenburg over Een nieuwe structuurverandering van het publieke domein
Artikel
16/05
Zestig jaar na de verschijning van Jürgen Habermas’ eerste en invloedrijkste boek, De structuurverandering van het publieke domein (1962), verschijnt het essay Ein neuer Strukturwandel der Öffentlichkeit und die deliberative Politik (2022) in vertaling bij Boom. Hierin herneemt Habermas de thematiek van zijn hoofdwerk in het licht van de nieuwe media en de crisis van de democratie. Vertaler Leon Pijnenburg legt uit tegen welke achtergrond beide werken tot stand zijn gekomen.Zestig jaar na de verschijning van Jürgen Habermas’ eerste en invloedrijkste ...
Lees meer
Waarom John Stuart Mill nog altijd actueel is
Vertaler Wessel Krul over Mills hoofdwerk Over vrijheid
Artikel
08/05
Ter gelegenheid van de 150ste sterfdag van John Stuart Mill op 8 mei 2023 verschijnt een volledig herziene vertaling van zijn hoofdwerk Over vrijheid in de reeks Grote Klassieken. Benieuwd waarom je Mills werk 150 jaar na zijn dood nog zou moeten lezen? Vertaler Wessel Krul legt uit waarom Over vrijheid nog altijd tot de actualiteit spreekt.Ter gelegenheid van de 150ste sterfdag van John Stuart Mill op 8 mei 2023 ver...
Lees meer
Allergisch zijn voor trots staat gelijkheid in de weg
Artikel
01/04
Filosofe Martha Claeys onderzoekt hoe mensen zich goed tot elkaar kunnen verhouden. Ze laat zien dat een beter begrip van emoties zoals trots, woede en liefde, helderheid kan brengen in ethische vraagstukken. In dit artikel legt ze uit dat trots een emotie is die we moeten verwelkomen ondanks de slechte reputatie die trots heeft bij veel andere filosofen.
Filosofe Martha Claeys onderzoekt hoe mensen zich goed tot elkaar kunnen verh...
Lees meer
ChatGPT, een nieuwe wijk in onze oude stad
Artikel
09/02
Nee, deze tekst is niet geschreven door ChatGPT. Twee maanden na de lancering van de chatbot van OpenAI is dat geen originele aanpak meer. Van columnisten tot wetenschappers, velen weten de weg naar de automatische tekstgenerator te vinden – naar schatting telt ChatGPT in januari 100 miljoen actieve gebruikers. Het onderwijs vreest frauderende leerlingen, tech-optimisten dromen van productiviteitsgroei en nieuwe verdienmodellen.Nee, deze tekst is niet geschreven door ChatGPT. Twee maanden na de lancering...
Lees meer
Een grote Rilke-vondst
Artikel
21/12
Kerstmis kwam dit jaar vroeg voor de literatuurliefhebber. Aan het begin van december presenteerden de voorpagina’s van de grote Duitse kranten het nieuws dat het Duitse literatuurarchief in Marbach een grote Rilke-bibliotheek had weten te verwerven. Kerstmis kwam dit jaar vroeg voor de literatuurliefhebber. Aan het begin van ...
Lees meer
Krijgskunst en deugdethiek
Een fragment uit Van de weg naar de straat
Artikel
12/12
Als schrijver en budobeoefenaar bewandelt Robert Vernooy de dubbele weg van pen en zwaard. In Van de weg naar de straat onderzoekt hij hoe de hedendaagse westerse mens de lessen van zo’n oosterse levensweg in het dagelijks leven kan gebruiken. In dit fragment uit Van de weg naar de straat lees je over krijgskunst en deugdethiek.Als schrijver en budobeoefenaar bewandelt Robert Vernooy de dubbele weg van p...
Lees meer
Schelling als rebels genie
Artikel
14/11
In Rebelse genieën (2022) vertelt Andrea Wulf bijzonder onderhoudend en sappig het verhaal van een groepje briljante jonge intellectuelen in het kleine universiteitsstadje Jena in Duitsland aan het einde van de achttiende eeuw. Zij ontwikkelden tal van revolutionaire nieuwe denkbeelden over het zelf, over de vrijheid, en over de kunst en de natuur. Zij legden daarmee de grondslag voor de romantiek, en hun denkbeelden zijn nog altijd hoogst actueel. De begaafde jonge filosoof Friedrich Schelling was een van hen. In Rebelse genieën (2022) vertelt Andrea Wulf bijzonder onderhoudend en sappi...
Lees meer
Een denker in actie
Over het taalgebruik en het vertalen van Foucault
Artikel
07/11
In De lezende mens raden Ruud Hisgen en Adriaan van der Weel hun lezers aan te gaan vertalen, want volgens hen is er vrijwel geen betere oefening in nauwkeurig lezen en in ‘diep denken’. En ga ook eens verschillende vertalingen van eenzelfde origineel met elkaar vergelijken, adviseren de twee auteurs, want dat is een heel geschikte methode om door te dringen in de betekenis van de oorspronkelijke tekst.¹ In De lezende mens raden Ruud Hisgen en Adriaan van der Weel hun lezers aan t...
Lees meer
Giorgio Agamben en de kinderlijke roeping van de mens
Artikel
06/02
Wordt een mens ooit volwassen? Wordt de kinderlijke onbepaaldheid van onze soort ooit helemaal opgeheven? En wat hebben axolotls daarmee te maken? Filosoof Ype de Boer neemt Giorgio Agambens Idee van het proza onder de loep, en laat zien hoe diens gehele oeuvre in de kiem al aanwezig is in dit vroege werk.Wordt een mens ooit volwassen? Wordt de kinderlijke onbepaaldheid van onze so...
Lees meer
Foucaults Bekentenissen van het vlees postuum gepubliceerd!
Artikel
16/01
Begin 2018 verscheen postuum het boek Les aveux de la chair van Michel Foucault (1926-1984). In 2020 verscheen bij Boom de Nederlandse vertaling door Jeanne Holierhoek onder de titel Bekentenissen van het vlees. De postume uitgave van dit door Foucault aangekondigde maar niet voor zijn dood gereedgekomen boek is een langverwachte en opzienbarende gebeurtenis.Begin 2018 verscheen postuum het boek Les aveux de la chair van Michel Foucau...
Lees meer
Column Te stoppen
Artikel
17/04
Daniël Vis associeert in deze column bij en in de sfeer van Michel Foucault, waarbij hij zijn thematiek ontleent aan Foucaults werk. Dit is de laatste column uit een reeks van drie.Daniël Vis associeert in deze column bij en in de sfeer van Michel Foucault, ...
Lees meer
Column Er zijn
Artikel
05/03
Daniël Vis associeert in deze column bij en in de sfeer van Michel Foucault, waarbij hij zijn thematiek ontleent aan Foucaults werk. Dit is de tweede in een reeks van drie.Daniël Vis associeert in deze column bij en in de sfeer van Michel Foucault, ...
Lees meer
Parrhesia ten tijde van smartwatches, sportscholen en superfoods
Artikel
01/02
Noor Delissen is filosofisch gespreksleider. Ze studeerde filosofie aan de Universiteit van Utrecht en houdt zich nu bezig met het coachen van individuen en bedrijven door middel van de socratische gespreksmethode. In dit artikel heeft ze het over de moed tot spreken en de macht van onze woorden.Noor Delissen is filosofisch gespreksleider. Ze studeerde filosofie aan de Un...
Lees meer
Foucaults onderzoek, een verdieping
Artikel
01/02
Macht en verlangen zijn de twee sporen waar Foucault zijn onderzoek op bouwt. Ter introductie op de Geschiedenis van de seksualiteit beschrijft filosoof Henk Oosterling hier de ontwikkelingen binnen het onderzoek dat Foucault deed en meer, te beginnen met de stof van het eerste deel, De wil tot weten. Macht en verlangen zijn de twee sporen waar Foucault zijn onderzoek op bouwt....
Lees meer
Column Other bodies, other minds
Artikel
18/12
Daniël Vis associeert in deze column bij en in de sfeer van Michel Foucault, waarbij hij zijn thematiek ontleent aan Foucaults werk. Dit is de eerste in een reeks van drie.
Daniël Vis associeert in deze column bij en in de sfeer van Michel Foucault, ...
Lees meer
Blog Foucault in een digitale context
Artikel
11/12
Foucault in de digitale context: hoe wordt hier in Nederland over gedacht? En hoe hangen de fysieke machtsstructuren van Foucault samen met de digitale? Mees Hellinga, verbonden aan Universiteit Twente, bespreekt deze vragen en meer: over het datasubject versus het fysieke subject en de moderne invulling van het panopticon.Foucault in de digitale context: hoe wordt hier in Nederland over gedacht? En...
Lees meer
Het oeuvre van Michel Foucault
Artikel
21/11
Michel Foucault (Frankrijk, 1926-1984) is naast Derrida waarschijnlijk de invloedrijkste Franse denker van na de Tweede Wereldoorlog. De doorwerking van zijn oeuvre is immens: op bijna alle deelterreinen van de wijsbegeerte (waaronder taalfilosofie, politieke filosofie, filosofische antropologie, cultuurfilosofie, ethiek en filosofie van de levenskunst), maar ook daarbuiten, vooral in de geschied- en sociale wetenschappen, in de wereld van architectuur en kunst en in de psychiatrie.
Michel Foucault (Frankrijk, 1926-1984) is naast Derrida waarschijnlijk de inv...
Lees meer
Over Geschiedenis van de seksualiteit
Artikel
19/11
Geschiedenis van de seksualiteit is najaar 2018 in een nieuwe vertaling van Jeanne Holierhoek verschenen. Voor het eerst zijn de eerste drie delen in één band uitgegeven: I De wil tot weten, II Het gebruik van de lusten, III De zorg voor zichzelf. Het postuum verschenen deel IV is in 2019 verschenen als Bekentenissen van het vlees.Geschiedenis van de seksualiteit is najaar 2018 in een nieuwe vertaling van J...
Lees meer
René ten Bos De chocola van Timothy Morton
Artikel
04/04
Onlangs verscheen het boek 'Duistere ecologie' van Timothy Morton, door The Guardian 'de filosoof-profeet van het antropoceen' genoemd. Denker des Vaderlands René ten Bos schreef zelf een boek over het antropoceen en maakte daarbij dankbaar gebruik van het werk van Morton. Lees hier zijn bespreking van het 'maffe boek' Duistere ecologie.Onlangs verscheen het boek 'Duistere ecologie' van Timothy Morton, door The G...
Lees meer
Arjen Kleinherenbrink en Simon Gusman over 'Avonturen bestaan niet'
Artikel
20/02
De mens gaat gebukt onder het juk van het avontuur. Meer dan ooit tevoren ervaren we namelijk de druk om van ons leven één groot avontuur te maken – of om tijdens dat leven in ieder geval zo veel mogelijk individuele avonturen te beleven. Nu lijkt het streven naar een avontuurlijk bestaan in eerste instantie natuurlijk lovenswaardig, maar feitelijk kan het slechts leiden tot teleurstelling en vervreemding. Onze collectieve verslaving aan avonturen komt er namelijk op neer dat we met zijn allen iets najagen dat niet alleen onmogelijk is, maar ook nog eens voor bakken ellende zorgt. De mens gaat gebukt onder het juk van het avontuur. Meer dan ooit tevoren erv...
Lees meer
Column Irene van Staveren
Artikel
08/09
Een keer in de twee weken verschijnt er in Trouw een column van de hand van Irene van Staveren. In de meest recente column schrijft de econoom over de thema's risico en onzekerheid.Een keer in de twee weken verschijnt er in Trouw een column van de hand van I...
Lees meer
Nederlandse vertaling De ondergang van het Avondland
Artikel
09/07
Op 10 oktober 2017 verschijnt bij Boom een klassieker van formaat: De ondergang van het Avondland (1918) van Oswald Spengler. Het boek, dat ruim duizend pagina's zal tellen, wordt vertaald door Mark Wildschut, onder begeleiding van Ad Verbrugge.Op 10 oktober 2017 verschijnt bij Boom een klassieker van formaat: De onderga...
Lees meer
Column Over het vertalen van filosofische teksten
Artikel
22/08
Column van Jeanne Holierhoek over het vertalen van filosofische teksten. Holierhoek is vertaler Frans en vertaalde voor Boom grote Franse filosofen als Montesquieu, Foucault en Serres. De column werd geschreven voor Vertaalverhaal.nlColumn van Jeanne Holierhoek over het vertalen van filosofische teksten. Holi...
Lees meer
De moed tot waarheid van Michel Foucault
Artikel
03/08
'De moed tot waarheid' is een sleuteltekst in het denken van de late Foucault. In zijn laatste collegereeks gaat de beroemde Franse filosoof in op de ervaring van en omgang met de waarheid en zijn notie van parrèsia, vrijmoedig spreken. Hier een fragment uit de monografie over het leven en werk van Foucault, door Machiel Karksens.'De moed tot waarheid' is een sleuteltekst in het denken van de late Foucault...
Lees meer
De claim van de mensheid
Artikel
01/08
Een erudiete genealogie van de piraat, een conceptuele thriller door de rechtsgeschiedenis, een beklemmende aanklacht tegen uitholling van de democratie. Met De vijand van iedereen levert Daniel Heller-Roazen een essay af dat, omwille van het fenomeen dat het onderzoekt, de deur naar zijn eigen genre opent. Een bezinning op de staat aan gene zijde van recht en onrecht.Een erudiete genealogie van de piraat, een conceptuele thriller door de recht...
Lees meer